"Electronic Book | Learn Circuits, Arduino & Tech Tips"

ကပယ်စီတာများတွင် AC capacitor နှင့် DC capacitor ဟူ၍အခြေခံအားဖြင့် နှစ်မျိုးသာရှိပေသည်။ ယင်းတို့တွင် Electrolytic Capacitor တမျိုးသာ အဖိုအမ သတ်မှတ်ချက်ရှိပြီး၊ ကျန် အမျိုးအစား အဖိုအမ သတ်မှတ်ချက်မရှိကြပေ။ အီလက်ထရိုလိုက် (Electrolytic) အမျိုးအစား ကပယ်စီတာများကို ဆားကစ်ပါတ်လမ်း ပေါ်တွင် အဖိုအမ မှန်ကန်အောင်တပ်ရန် အထူး ဂုရုပြုရမည် ဖြစ်ပေသည်။ ထို့ပြင် အီလက်ထရိုလစ်စတစ် ကပယ်စီတာ တမျိုးသာ တန်ဖိုးအတိုင်း ကိုယ်ထည်ပေါ်တွင် Capacitance တန်ဖိုးကို ရေးသားထားပြီး အခြား အမျိုးအစား ကပယ်စီတာ များကိုတန်ဖိုး ဖတ်ရန်အတွတ် ကိုယ်ထည်ပေါ်တွင် Code   နံပါတ် များဖြင့် ရေးသားထားပေသည်။ ယင်းတို့ကို ဖတ်ရန်မှာ နံပါတ် ၃ လုံးနှင့် နောက်ဆုံး အက္ခရာတလုံးသာပါဝင်ပေသည်။ ပထမဆုံးနံပါတ် နှင့် ဒုတိယနံပါတ် တို့မှာ Resistor ကဲ့ သို့ပင် တန်ဖိုးပင်ဖြစ်ပေ၍ တတိယ နံပါတ်သည်လည်း Resistor လိုပဲ မြှောက်ဖော်ကိန်းဖြစ်ပေသည်။ ကွာခြားသည်မှာ အရောင် နှင့် နံပါတ်ဖြစ်ပြီး SMD Resistor များနှင်ဆင်တူပြန်သော်လည်း နောက်ဆုံး Tolerance ခြားနားမှု့တန်ဖိုးမှာ အက္ခရာဖြင့်ဖြစ်နေပေသည်။ ထို့ကြောင့် ဖတ်မှတ်ခဲ့ဘူးပြီးဖြစ်သော BS 1852 စနစ်မှ Resistor တန်ဖိုး ...

Capacitor Serial and Parallel             Capacitor များကို အပြိုင်ဆက်၍ သော်လည်းကောင်း တန်းဆက်၍သော်လည်းကောင်း Capacitance တန်ဖိုးကို ပြောင်းလဲပေးနိုင်ပါသည်။ Capacitor in Series Capacitance တန်ဖိုး လျော့ချလိုလျှင် ကပယ်စီတာများကို တန်းဆက်၍ ချိတ်ပေးရပါမည်။ သတိရပြုရန်မှာ Resistor နှင့် ပြောင်းပြန်ဖြစ်ကြောင်း သတိထားရန်လိုပါသည်။ ဥပမာ 220 µ F ကပယ်စီတာ ကိုတန်းဆက်ပါက အထွတ်တန်ဖိုးမှာ 110 µ F ဖြစ်လာမှာဖြစ်ပါသည်။ Ct =   1 / C1  + 1 / C2   + 1 / C3  + .... Capacitor in Parallel Capacitance တန်ဖိုးများများအလိုရှိပါက ကပယ်စီတာများကို အပြိုင်ဆက်ပေးရပါမည်။ ဥပမာအားဖြင့် 220 µ F ကပယ်စီတာ နှစ်လုံးကို ပြိုင်၍ဆက်လိုက်လျှင် 440 µ F ဖြစ်လာပါလိမ့်မည်။  Ct = C 1 + C 2 + C 3 + ...

               Analog Meter ဖြင့်တိုင်းတာစစ်ဆေးသည့်အခါ Ohm Scale ဖြင့်တိုင်းတာနိုင်ပါသည်။ တိုင်းတာစစ်ဆေးမည့် ကပယ်စီတာသည် ဗို့အားမရှိကြောင်းသေချာစေရန် ဦးစွာ ခြေထောက်နှစ်ချောင်းအား ပူးလိုက်ခြင်းဖြင့် ဗို့ထုတ်လိုက်ပါသည်။ ယင်းကို Short ချခြင်းဟုခေါ်ပြီး၊ Discharging လုပ်ပစ်ခြင်းသာဖြစ်ပါသည်။ ဗို့အားရှိနေပါက မီတာဖြင့် တိုင်းမရခြင်း ကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ Ohm Scale တွင်ထားပြီး ကပယ်စီတာ ခြေထောက်နှစ်ချောင်းအား မီတာတံ နှစ်ချောင်းဖြင့် တချောင်းစီကို တို့လိုက်ပါ။ မီတာ Pointer တံသည် ဖျက်ခနဲ တချက်တက်သွားပြီး ချက်ခြင်းပြန်ဆင်းသွားပါက ကပယ်စီတာ၏ Charging / Discharging လုပ်ငန်းစဉ် ကောင်းမွန်နေကြောင်း သိနိုင်မှာဖြစ်ပြီး ၊ ကောင်းမွန်သည်ဟု အကြမ်းဆုံးဖြတ်နိုင်ပါသည်။ အကြမ်းဆုံးဖြတ်နိုင်သည်ဟုဆိုခြင်းမှာ Capacitance တိုင်းတာရန် Analog Meter ဖြင့်တိုင်းမရသောကြောင့် Capacitance တိုင်းတာနိုင်သည့် Digital Meter ကောင်းကောင်း တလုံးဆောင်ထားရန် လိုအပ်လာပြန်ပါသည်။                Kaisi K-9033 အမျိုးအစား ဂျပန်မီတာတလုံးအား တွေ့မြင်ရစဉ်။ အ...

DC Capacitor ဆိုသည်မှာ အဖိုအမ သတ်မှတ်ချက် တိတိကျကျရှိပေသည်။ အကယ်၍များ ဆားကစ်ပါတ်လမ်းတွင် အဖိုအမ မှားတပ်မိပါက ဦးစွာ ကပယ်စီတာသည် ပူလာမည် အပူငွေ့များထွက်လာပြီး အချိန်မတိုင်မှီအတွင်းမှာပင် ပျက်စီးသွား မှာလည်းဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မှန်မှန်ကန်ကန် တပ်ဆင်ပေးရန် လွန်စွာအရေးကြီးလှပါသည်။ DC Capacitor များတွင် အဖိုအမ ရှာဖွေခြင်းမှာ မခက်ခဲပေ။ ကပယ်စီတာ ကိုယ်ထည်ပေါ်တွင် အဖြူရောင် အရစ်တခုကို လွယ်လွယ်ကူကူ မြင်တွေ့ရမှာဖြစ်ပြီး ထိုအရစ်နှင့် အနီးဆုံးခြေထောက်မှာ အမဖြစ်ပြီး အမခြေထောက်နှင့် ဆန်ကျင့်ဘက်ခြေထောက်မှာ အဖိုခြေထောက်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ကပယ်စီတာ၏ ကိုယ်ထည်ပေါ်တွင် Capacitance တန်ဖိုး နှင့် Voltage Rating တန်ဖိုးကို တခါတည်း ပုံနှိပ် ဖော်ပြထား သဖြင့်တန်ဖိုးအား လွယ်ကူစွာဖတ်ရှု့နိုင်ပါသည်။ မျိုးပုံစံမတူသော Capacitor မျိုးစုံကို မြင်တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါသည်။              အခြေခံအားဖြင့် Capacitor နှင့် ပါတ်သက်ပြီးမှတ်ရန် (၂) ချက်မှာ 1.      Farad တန်ဖိုးကို ဖတ်ရှု့တတ်ရပါမည်။ 2.      Voltage Rating တန်ဖိုးကို ဖတ်ရှု့တတ်ရပါမည်။ သတိပြု...

အီလက်ထရွန်းနစ် ပါတ်လမ်းများတွင် Resistor ကဲ့သို့ အများဆုံးအသုံးပြုသည်မှာ အခြေခံလျှပ်စစ်ပစ္စည်းတမျိုးဖြစ်သော Capacitor ပင်ဖြစ်ပေသည်။ Capacitor သည် Dielectric ဟုခေါ်သော လျှပ်ကာပစ္စည်း ဖြင့် ပိုင်းခြားထားသော လျှပ်စစ်ကူး နိုင်သော သတ္တုပြား နှစ်ခုကြားတွင် လျှပ်စစ်အားကို စုဆောင်းခြင်းဖြင့် လျှပ်စစ် စွမ်းအင်ကို သိုလှောင်သည်။ ကပယ်စီတာ၏ လျှပ်သို အရည်အချင်းကို Capacitance ဖြင့်တိုင်းတာပြီး သင်္ကေတမှာ C ဖြစ်၍ ယူနစ်မှာ farad (F) ဖြစ်သည်။ Farad တန်ဖိုးများလေ လျှပ်သိုနိုင်စွမ်းများလေပင်ဖြစ်သည်။ ကပယ်စီတာကို လျှပ်စစ်ဗို့အား ဖြင့် ချိတ်ဆက်ပေးထားလိုက်လျှင် ယင်းကို Charging အားသွင်းချိန်ဟု ခေါ်သည်။ အကယ်၍ ကပယ်စီတာ ခြေထောက်နှစ်ချောင်းအား မီးလုံးဖြင့်ဖြစ်စေ ရီစစ္စတာတလုံးဖြင့်ဖြစ်စေ ပြန်၍ချိတ်ဆက်ပါက Discharging ဖြစ်ပြီး ဗို့အားကို ပြန်စွန့်ထုတ်သည်ဟုခေါ်ပေသည်။ DC Capacitor ပုံကိုတွေ့မြင်ရစဉ် အချို့ ကသံချောင်းငယ်ဖြင့် ခြေထောက်နှစ်ချောင်းကို တိုက်ရိုတ် ထိခြင်းဖြင့် Discharging လုပ်တတ်ကြသည်။ ထိုကဲ့သို့ပြုလုပ်ခြင်းကို Short ချသည်ဟုခေါ်ဆိုကြပါသည်။ ကပယ်စီတာတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော Voltage သိုလှောင်ထားနိုင်သော လျှပ်စစ်ပမာ...